E lele i ka ʻike nui
Ua unuhi ʻakomi ʻia kēia ʻaoʻao mai ka ʻōlelo Pelekania.
Aupuni

Nā mana

He repubalika kumukānāwai ʻo Iceland me kahi ʻōnaehana hui lehulehu. ʻO ia ka manaʻo demokrasi parliamentary kahiko loa o ka honua, me ka Parliament, ʻo Alþingi , i hoʻokumu ʻia i ka makahiki 930.

ʻO ka Pelekikena o Iceland ke poʻo o ka moku'āina a ʻo ia wale nō ka ʻelele i koho ʻia e ka poʻe koho balota holoʻokoʻa ma ke koho balota.

ʻO ke aupuni

ʻO ke aupuni aupuni o Iceland ke kuleana no ka hoʻokumu ʻana i nā kānāwai a me nā hoʻoponopono a me ka hāʻawi ʻana i nā lawelawe aupuni e pili ana i ka pono, mālama ola kino, ʻoihana, hana, a me ke kula kiʻekiʻe a me ke kulanui e inoa i kekahi mau hiʻohiʻona.

ʻO ka hui aupuni o Iceland i kēia manawa he ʻekolu mau ʻaoʻao politika, ʻo ka Progressive Party, ka Independence Party, a me ka Left Green Party. Loaʻa iā lākou he 54% ka nui ma waena o lākou. ʻO ke kuhina nui o kēia manawa ʻo Bjarni Benediktsson. Loaʻa ka ʻaelike hui e hōʻike ana i kā lākou kulekele a me ka manaʻo no ke aupuni ma ka ʻōlelo Pelekane ma aneʻi.

ʻO ke poʻo o ka mokuʻāina ʻo ia ka Pelekikena . Hoʻohana ʻia ka mana hoʻokō e ke Aupuni. Aia ka mana kau kānāwai i ka Pāremata a me ka Pelekikena. Kūʻokoʻa ka ʻaha hoʻokolokolo mai ka mana hoʻokō a me ka ʻahaʻōlelo.

E heluhelu hou e pili ana i nā kuhina hui aupuni o kēia manawa.

Kumukanawai o ka Repubalika o Iceland

Kaona

ʻElua pae o ke aupuni ma Iceland, ke aupuni aupuni a me nā kaona. I kēlā me kēia ʻehā makahiki, koho nā kamaʻāina o nā ʻāpana koho like ʻole i ko lākou mau ʻelele i ke aupuni kūloko e nānā i ka hoʻokō ʻana i nā lawelawe a me ka demokala kūloko. ʻO nā hui hoʻomalu o ke kaona kūloko he mau luna koho e hana kokoke ana i ka lehulehu. ʻO lākou ke kuleana no nā lawelawe kūloko no nā kamaʻāina o nā kaona.

Hoʻokumu nā mana kūloko o nā kaona i nā hoʻoponopono ʻoiai e hāʻawi ana i nā lawelawe no nā kamaʻāina e noho ana ma laila, e like me ke kula mua a me ke kula mua, nā lawelawe kaiāulu, nā lawelawe mālama keiki, a me nā lawelawe ʻē aʻe e pili ana i nā pono kaiāulu.

ʻO ke kuleana o nā kaona no ka hoʻokō ʻana i nā kulekele i nā lawelawe kūloko e like me nā ʻoihana hoʻonaʻauao, nā kaʻa lehulehu, a me nā lawelawe olakino. Na lākou nō hoʻi ke kuleana no nā ʻenehana loea i kēlā me kēia kaona, e like me ka wai inu, ka hoʻomehana, a me ka mālama ʻana i nā ʻōpala. ʻO ka hope, kuleana lākou no ka hoʻolālā ʻana i ka hoʻomohala ʻana a me ka hoʻokō ʻana i nā nānā olakino a palekana.

Ma ka lā 1 o Ianuali 2021, ua māhele ʻia ʻo Iceland i 69 mau kaona, kēlā me kēia me kona aupuni kūloko. Loaʻa i nā kaona nā kuleana a me nā kuleana i ko lākou poʻe kamaʻāina a me ka mokuʻāina. Manaʻo ʻia kahi kanaka he kamaʻāina o ke kaona kahi i hoʻopaʻa inoa ʻia ai ko lākou noho kānāwai.

No laila, pono nā mea a pau e hoʻopaʻa inoa me ke keʻena kūloko kūloko i ka wā e neʻe ai i kahi wahi hou.

E like me ka Paukū 3 o ke Kānāwai Koho Balota e pili ana i ke koho balota a me ke kuleana e koho balota ʻia, loaʻa i nā lāhui ʻē aʻe he 18 makahiki a ʻoi aku ke kuleana e koho balota i nā koho balota aupuni kūloko ma hope o ko lākou noho ʻana ma Iceland no ʻekolu mau makahiki. Ua loaʻa i nā kamaʻāina Denemaka, Finnish, Norewai a me Suedena he 18 makahiki a keu ke kuleana e koho balota i ko lākou hoʻopaʻa inoa ʻana i ko lākou noho kānāwai ma Iceland.

ʻIke hou aku e pili ana i nā kaona ma Iceland.

E huli i kou kaona ma ka palapala 'āina pili.

Ka Peresidena

ʻO ka Pelekikena o Iceland ke poʻo o ka moku'āina a ʻo ia wale nō ka ʻelele i koho ʻia e ka poʻe koho balota holoʻokoʻa ma ke koho balota. Ua hoʻokumu ʻia ke keʻena o ka Pelekikena ma ke Kumukānāwai o ka Repubalika o Iceland i mana i ka lā 17 Iune i 1944.

ʻO Halla Tómasdóttir ka pelekikena o kēia manawa. Ua koho ʻia ʻo ia i nā koho balota i mālama ʻia ma ka lā 1 o Iune, 2024 . Ua hoʻomaka ʻo ia i kāna kau mua ma ka lā 1 o ʻAukake, 2024.

Koho ʻia ka pelekikena ma ke koho balota kaulana no ʻehā makahiki, me ka palena ʻole. Noho ka pelekikena ma Bessastaðir ma Garðabær ma ke kapikala.

Nā loulou pono

He repubalika kumukānāwai ʻo Iceland me kahi ʻōnaehana hui lehulehu.