Alu i mea autu
O lenei itulau ua otometi ona faaliliuina mai le Igilisi.
Galuega

Aia tatau a tagata faigaluega

O tagata faigaluega uma i Iceland, e tusa lava po o le a le itupa po o le tagatanuu, e fiafia i aia tutusa e uiga i totogi ma isi tulaga faigaluega e pei ona faʻatalanoaina e iuni i le maketi o tagata faigaluega Icelandic.

O le fa'ailoga tagata i tagata faigaluega e le o se vaega masani o le si'osi'omaga o galuega.

Aia tatau ma matafaioi a tagata faigaluega

  • O totogi e tatau ona tusa ai ma feagaiga totogi tu'ufa'atasi.
  • O itula faigaluega e le mafai ona sili atu nai lo itula faigaluega e fa'atagaina e le tulafono ma maliega fa'atasi.
  • E tatau fo'i ona tusa ai ma le tulafono ma maliega fa'atasi.
  • E tatau ona totogi totogi a'o malolo ma'i po'o manu'a ma e tatau ona maua e le tagata faigaluega se lisiti totogi pe a totogi totogi.
  • E tatau i tagata e ana galuega ona totogi lafoga i totogi uma ma e tatau ona totogi pasene talafeagai i tupe penisione talafeagai ma iuni a tagata faigaluega.
  • E avanoa penefiti lē faigaluega ma isi fesoasoani tau tupe, ma e mafai e tagata faigaluega ona talosaga mo taui ma penisione toe fa'aleleia pe a ma'i po'o fa'alavelave.

Saili atili e uiga i au aia tatau ma noataga iinei.

E te fou i le maketi faigaluega?

Ole Icelandic Confederation of Labor (ASÍ) o loʻo faʻatautaia se upega tafaʻilagi faʻamatalaga mo tagata fou i le maketi faigaluega i Iceland. O le saite e tele gagana.

O le saite o loʻo i ai mo faʻataʻitaʻiga faʻamatalaga e uiga i aia tatau a i latou o loʻo i luga o le maketi o tagata faigaluega, faʻatonuga i le auala e maua ai lau iuni, faʻamatalaga e uiga i le faʻatulagaina o lisiti totogi ma fesoʻotaʻiga aoga mo tagata faigaluega i Iceland.

Mai le saite e mafai ona lafo fesili ile ASÍ, e le ta'ua pe a mana'omia.

O inei e te maua ai se polosiua (PDF) i le tele o gagana e tumu i faamatalaga aogā: Working in Iceland?

E tofu i tatou uma ma aia tatau a tagata: Aia tatau tau galuega

O le Tulafono i Faiga Tutusa i le Maketi Leipa Nu. 86/2018 o lo'o fa'asa tonu uma fa'ailoga tagata ile maketi o tagata faigaluega. E fa'asa e le tulafono so'o se fa'ailoga tagata e fa'atatau i lanu, tupu'aga fa'ale-aganu'u, lotu, tulaga o le olaga, fa'aletonu, fa'aitiitia le malosi faigaluega, tausaga, fa'afeusuaiga, fa'asinomaga o itupa, fa'aaliga fa'afafine po'o feusuaiga.

O le tulafono e mafua saʻo i le Directive 2000/78 / EC a le Palemene Europa ma le Fono i luga o tulafono lautele i le tutusa o togafitiga i le maketi faigaluega ma le tamaoaiga.

E ala i le faʻamalamalamaina o le faʻamaonia manino o le faʻailoga tagata i le maketi o galuega, ua mafai ai ona matou faʻalauiloaina avanoa tutusa i le auai malosi i le maketi o galuega a Icelandic ma puipuia ai ituaiga o faʻaagafesootai. E le gata i lea, o le faʻamoemoe o ia tulafono o le aloese lea mai le faʻaauau pea o le fevaevaeaʻi o ituaiga faʻailoga e mauaa i Icelandic sosaiete.

Aia tatau tau galuega

O le vitio e uiga i aia tatau maketi faigaluega i Iceland. O loʻo i ai faʻamatalaga aoga e uiga i aia tatau a tagata faigaluega ma faʻaalia ai aafiaga o tagata o loʻo i ai puipuiga faʻavaomalo i Iceland.

Faia e le Amnesty International i Iceland ma le Icelandic Human Rights Centre.

Tamaiti ma galuega

O le tulafono lautele e ono le faigaluega tamaiti. O tamaiti o lo'o fa'amalosia a'oa'oga e mafai ona fa'afaigaluega i galuega mama. O tamaiti i lalo ifo o le sefulutolu tausaga e mafai ona auai i na'o mea fa'ale-aganu'u ma faatufugaga ma ta'aloga ma galuega fa'asalalauga ma na'o le fa'atagaga a le Pulega o le Saogalemu ma le Soifua Maloloina.

Tamaiti e 13-14 tausaga e mafai ona fa'afaigaluegaina i galuega mama e le'o fa'apea e mata'utia pe lu'itau fa'aletino. O i latou e 15-17 tausaga le matutua e mafai ona faigaluega i le valu itula i le aso (fasefulu itula i le vaiaso) i taimi o aso malolo aoga. Tamaiti ma talavou matutua atonu e le faigaluega i le po.

Livi totogi

O tagata faigaluega uma e maua totogi e agavaa i le tusa ma le lua aso o aso malolo totogi mo masina taitasi o galuega tumau i le tausaga malolo (Me 1 ia Aperila 30). Ole aso malolo fa'aletausaga e masani ona ave ile va o Me ma Setema. Ole tapulaa maualalo ole aso malolo ole 24 aso ile tausaga, e fua ile faigaluega tumau. E fa'afeso'ota'i e tagata faigaluega le latou falefaigaluega e uiga i le aofa'i o aso malolo e maua ma le taimi e malolo ai.

E totogi e tagata e ana galuega, a itiiti ifo, 10.17% o totogi i se teugatupe e ese mai le faletupe ua resitalaina i igoa o tagata faigaluega taitasi. O lea aofaiga e sui ai totogi pe a malolo le tagata faigaluega ona o aso malolo, o le tele e ave i le taumafanafana. Afai e le'i lava fa'aputuga a le tagata faigaluega i lenei teugatupe mo se aso malolo fa'atupe atoatoa, e fa'ataga pea e ave i lalo ole 24 aso aso livi e malilie i ai ma le latou pule ma se vaega o aso malolo e aunoa ma se totogi.

Afai e ma'i se tagata faigaluega a'o iai o ia i lana aso malolo o le taumafanafana, o aso ma'i e le faitauina o aso malolo ma e le toesea mai le numera o aso e agavaa ai le tagata faigaluega. Afai e tupu ma'i i taimi o aso malolo, e tatau i le tagata faigaluega ona tu'uina atu se tusi fa'amaonia mai le foma'i, falema'i soifua maloloina, po'o le falema'i pe a toe fo'i mai i le galuega. E tatau i le tagata faigaluega ona fa'aaoga aso o totoe ona o se fa'alavelave fa'apea a'o le'i o'o i le aso 31 o Me i le tausaga e soso'o ai.

Itula faigaluega ma aso malolo faaleatunuu

O itula faigaluega e fa'atonutonu e tulafono fa'apitoa. O lenei mea e fa'ataga ai tagata faigaluega i taimi malolo patino, malologa o taumafataga ma kofe, ma aso malolo fa'aletulafono.

Livi ma'i a'o faigaluega

Afai e le mafai ona e alu i le galuega ona o ma'i, e iai sau aia tatau e totogi ai livi ma'i. Ina ia agavaa mo aso malolo ma'i totogi, e tatau ona e faigaluega mo le itiiti ifo ma le tasi le masina ma le fale faigaluega e tasi. I masina fa'aopoopo ta'itasi i galuega, e maua e tagata faigaluega se aofa'iga fa'aopoopo o livi ma'i fa'aputu. E masani lava, e te agavaa i aso malolo ma'i totogi lua i masina uma. E eseese le aofa'i i le va o matā'upu 'ese'ese o galuega i le maketi o tagata faigaluega ae o lo'o fa'amaumauina lelei uma i feagaiga totogi tu'ufa'atasi.

Afai e toesea se tagata faigaluega mai le galuega, ona o ma'i po'o se fa'alavelave, mo se vaitaimi e umi atu nai lo le avanoa e totogi ai livi/totogi, e mafai ona latou talosaga mo totogi ta'itasi mai le tupe o livi ma'i a le iuni.

Totogi mo ma'i po'o fa'alavelave

O i latou e le agavaa i so'o se tupe maua a'o ma'i pe ona o se fa'alavelave fa'afuase'i e mafai ona agavaa i aso malolo ma'i.

E tatau i le tagata faigaluega ona faʻamalieina tulaga nei:

  • Ia inisiua i Iceland.
  • Ia le atoatoa le malosi mo le itiiti ifo i le 21 aso sosoo (fa'amaonia e le foma'i le le atoatoa).
  • Ua le toe faia a latou galuega poʻo le tuai o a latou suʻesuʻega.
  • Ua taofi le mauaina o tupe maua totogi (pe a iai).
  • Ia 16 tausaga pe sili atu.

O lo'o maua se talosaga fa'aeletoroni i le faitoto'a o aia tatau ile The Icelandic Health Insurance website.

E mafai fo'i ona e fa'atumu se talosaga (DOC pepa) mo penefiti fa'ama'i ma toe fa'afo'i i le Inisiua Soifua Maloloina a Icelandic po'o se sui o komesina fa'aitumalo i fafo atu o le laumua.

Ole aofa'i ole fa'amanuiaga ole ma'i mai le Icelandic Health Insurance e le'o fa'amalieina le tulaga o le tausiga ole atunu'u. Ia mautinoa e siaki foi lau aia tatau i totogi mai lau iuni ma fesoasoani tau tupe mai lou itumalo.

Faitau atili e uiga i fa'amanuiaga fa'ama'i ile island.is

Ia manatua:

  • E le totogia fa'amanuiaga mo ma'i mo le taimi tutusa ma penisione toe fa'aleleia mai le Inisetiute o Saogalemu a le Setete.
  • O fa'amanuiaga fa'ama'i e le totogia mo le vaitaimi tutusa ma fa'amanuiaga fa'afuase'i mai le Icelandic Health Insurance.
  • O fa'amanuiaga mo ma'i e le'o totogi fa'atasi ma totogi mai le Faaputugatupe o Aso Maliu mo Tina ma Tama.
  • O fa'amanuiaga o ma'i e le'o totogi fa'atasi ma penefiti lē faigaluega mai le Ofisa o Leipa. E mafai, peita'i, e iai se aia tatau i fa'amanuiaga fa'ama'i pe a fa'aleaogaina penefiti lē faigaluega ona o ma'i.

Toefuata'iga penisione pe a mae'a ma'i po'o fa'alavelave

O penisione toe fa'aleleia e fa'amoemoe mo i latou e le mafai ona faigaluega ona o gasegase po'o fa'alavelave fa'afuase'i ma o lo'o i totonu o se polokalame toe fa'aleleia ma le fa'amoemoe e toe fo'i i le maketi faigaluega. O le tulaga autu mo le agavaa mo penisione toe faʻaleleia o le auai lea i se polokalame faʻaleleia ua faʻatulagaina i lalo o le vaavaaiga a se tagata tomai faapitoa, ma le faʻamoemoe e toe faʻaleleia lo latou gafatia e toe foʻi i galuega.

E mafai ona e mauaina nisi faʻamatalaga e uiga i penisione toe faʻaleleia i luga ole upega tafaʻilagi a le Social Insurance Administration . E mafai ona e talosagaina fa'amatalaga e ala i lenei fomu .

Totogi

O le totogiina o totogi e tatau ona tusia i se lisiti totogi. E tatau ona fa'aalia manino i le lisiti tupe le aofa'i o totogi, le fua fa'atatau e fa'atatau ai le aofa'i o totogi na maua, ma so'o se aofa'iga ua toesea pe fa'aopoopo i totogi o le tagata faigaluega.

E mafai e se tagata faigaluega ona vaʻaia faʻamatalaga e uiga i le totogiina o lafoga, totogi o aso malolo, totogi ovataimi, aso malolo e le totogia, pili tau inisiua, ma isi elemene e mafai ona afaina ai totogi.

Lafoga

O se vaaiga lautele o lafoga, alauni lafoga, pepa lafoga, lafoga toe faafoi ma isi mataupu tau lafoga i Iceland e mafai ona maua iinei.

Galuega le fa'ailoaina

O nisi taimi e talosagaina tagata e aua neʻi faʻaalia galuega latou te faia mo faʻamoemoega lafoga. Ua ta'ua lea mea o le 'galuega le faailoaina'. O galuega e le'i fa'ailoaina e fa'atatau i so'o se galuega totogi e le'o fa'ailoaina i pulega. O galuega e lei faailoaina e le tusa ai ma le tulafono, ma e i ai se aafiaga le lelei i sosaiete ma tagata o loʻo auai i ai. O tagata o loʻo faia galuega e leʻi faʻaalia e le tutusa aia ma isi tagata faigaluega, o le mea lea e taua ai le iloa o taunuuga o le le faʻaalia o galuega.

O lo'o iai fa'asalaga mo galuega e le'i fa'ailoaina e pei ona fa'avasegaina o le 'alo'ese mai lafoga. E mafai foi ona i'u ai i le le totogiina o totogi e tusa ai ma maliliega totogi tu'ufa'atasi. E faigata ai foi ona talosagaina se totogi e lei totogia mai le pule.

O nisi tagata e ono va'ai i ai o se filifiliga e fa'amanuiaina ai itu e lua - e maualalo le totogi o le fale faigaluega, ae maua e le tagata faigaluega se totogi maualuga e aunoa ma le totogiina o lafoga. Peita'i, e le maua e tagata faigaluega aia tatau taua a tagata faigaluega e pei o penisione, penefiti lē faigaluega, aso malolo ma isi.

O galuega e lei faailoaina e aafia ai le atunuu ona e itiiti lafoga e maua e le atunuu e faatino ai auaunaga a le Malo ma le tautuaina o ona tagatanuu.

Le Fa'apotopotoga a Icelandic o Leipa (ASÍ)

O le matafaioi a le ASÍ o le faʻalauiloaina lea o mea e fiafia i ai ana faʻapotopotoga faʻavae, iuni o tagata faigaluega, ma tagata faigaluega e ala i le tuʻuina atu o taʻitaʻiga e ala i le faʻamaopoopoina o faiga faʻavae i matata o galuega, agafesootai, aʻoaʻoga, siosiomaga ma le maketi o galuega.

O le fa'apotopotoga o lo'o tu'ufa'atasia e 46 iuni a tagata faigaluega lautele i le maketi o tagata faigaluega. (Mo se faʻataʻitaʻiga, tagata faigaluega ofisa ma faleoloa, seila, faufale ma fale gaosi oloa, tagata faigaluega eletise, ma isi matata eseese i le vaega tumaoti ma se vaega o le vaega lautele.)

E uiga ia ASÍ

Icelandic Leipa Tulafono

Le Maketi Leipa a Icelandic

Siaki le polosiua lenei na faia e le ASÍ (The Icelandic Confederation of Labour) e saili atili ai e uiga i au aia tatau faigaluega i Iceland.

Sootaga aoga

O le fa'ailoga tagata i tagata faigaluega e le o se vaega masani o le si'osi'omaga o galuega.