Эшчеләрнең хокуклары
Исландиядәге барлык эшчеләр, җенесенә яки милләтенә карамастан, Исландия хезмәт базарында профсоюзлар тарафыннан сөйләшенгән хезмәт хакы һәм башка эш шартлары буенча бер үк хокуклардан файдалана.
Хезмәткәрләргә карата дискриминация эш мохитендә гадәти күренеш түгел.
Эшчеләрнең хокуклары һәм бурычлары
- Хезмәт хакы коллектив хезмәт хакы килешүләренә туры килергә тиеш.
- Эш вакыты закон һәм коллектив килешүләр белән рөхсәт ителгән эш вакытыннан озаграк була алмый.
- Түләүле ялның төрле формалары да законга һәм коллектив килешүләргә туры килергә тиеш.
- Хезмәт хакы авыру яки җәрәхәт алу очрагында түләнергә тиеш, ә хезмәткәр хезмәт хакы түләнгәндә хезмәт хакы турында белешмә алырга тиеш.
- Эш бирүчеләр барлык хезмәт хакыннан салым түләргә һәм тиешле процентларны тиешле пенсия фондларына һәм эшчеләр профсоюзларына түләргә тиеш.
- Эшсезлек буенча пособиеләр һәм башка финанс ярдәме күрсәтелә, һәм эшчеләр авыру яки бәхетсезлек очрагыннан соң компенсация һәм реабилитация пенсиясенә гариза бирә алалар.
- Хатын-кызлар һәм ир-атларның тигез статусы һәм тигез хокуклары турындагы Закон нигезендә, җенескә нигезләнеп барлык дискриминацияләр дә тыела.
Үзегезнең хокукларыгыз һәм бурычларыгыз турында күбрәк мәгълүматны монда табыгыз.
Сез хезмәт базарында яңамы?
Исландия Хезмәт Конфедерациясе (ASÍ) Исландиянең хезмәт базарында яңа булган кешеләр өчен бик эчтәлекле сайт эшли. Сайт күп телләрдә.
Сайтта, мәсәлән, хезмәт базарындагы кешеләрнең төп хокуклары, союзны ничек табу турында күрсәтмәләр, хезмәт хакы слайдлары ничек урнаштырылганы һәм Исландиядә эшләүчеләр өчен файдалы сылтамалар бар.
Сайттан ASÍ-ка сораулар җибәрү мөмкин, өстен булса, аноним.
Монда сез файдалы мәгълүмат белән тулы күп телләрдә брошюраны таба аласыз: Исландиядә эшләү?
Барыбызның да кеше хокуклары бар: Эш белән бәйле хокуклар
Хезмәт базарында тигез мөгамәлә итү акты. 86/2018 хезмәт базарындагы барлык дискриминацияне ачыктан-ачык тыя. Законнар раса, этник чыгышы, дин, тормыш торышы, инвалидлык, эш көченең кимүе, яшь, сексуаль ориентация, җенес үзенчәлеге, җенесле белдерү яки сексуальлек нигезендә дискриминациянең барлык төрләрен тыя.
Законнар турыдан-туры Европа Парламентының 2000/78 / EC Директивасына һәм хезмәт базарында һәм икътисадта тигез мөгамәлә итү буенча гомуми кагыйдәләр Советына бәйле.
Хезмәт базарындагы дискриминациягә ачык тыюны билгеләү аша, без Исландия хезмәт базарында актив катнашу һәм социаль изоляция формаларын булдырмау өчен тигез мөмкинлек бирә алабыз. Моннан тыш, мондый законнарның максаты - Исландия җәмгыятендә тамырланган раса казанышларының дәвамлы булуыннан саклану.
Югарыдагы видео Исландиядәге хезмәт базары хокуклары турында. Анда эшчеләр хокуклары турында файдалы мәгълүмат бар һәм Исландиядә халыкара якланган кешеләрнең тәҗрибәсе күрсәтелә.
Исландиядәге Amnesty International һәм Исландия кеше хокуклары үзәге тарафыннан эшләнгән.
Хезмәт куркынычсызлыгы һәм сәламәтлеге идарәсе эш урынындагы мыскыллау, эзәрлекләү һәм көч куллану турында җиде видео чыгарды. Бу видеолар инглиз һәм исланд телләрендә бар, һәм сез видеолардагы сылтаманы монда таба аласыз.
Тигезлек бүлеге хезмәт сатуның төп үзенчәлекләре турында бу укыту видеосын ясады. Ул биш телдә (Исландия, Инглиз, Поляк, Испан һәм Украина) дип атала һәм субтитры , һәм сез аларны монда таба аласыз.
Балалар һәм эш
Гомуми кагыйдә - балалар эшләмәскә мөмкин. Мәҗбүри белем алган балалар җиңел эштә генә эшкә урнашырга мөмкин. Унөч яшькә кадәрге балалар мәдәни һәм сәнгать чараларында, спорт һәм реклама эшендә һәм хезмәт куркынычсызлыгы һәм сәламәтлек саклау идарәсе рөхсәте белән генә катнаша ала.
13-14 яшьтәге балалар куркыныч яисә физик яктан авыр дип саналмаган җиңел эштә эшкә урнашырга мөмкин. 15-17 яшьтәгеләр мәктәп каникуллары вакытында көненә сигез сәгатькә (атнага кырык сәгать) эшләргә мөмкин. Балалар һәм яшь олылар төнлә эшләмәскә мөмкин.
Түләүле отпуск
Барлык хезмәт хакы алучылар ял елында (1 майдан 30 апрельгә кадәр) тулы вакытлы эшнең һәр ае өчен якынча ике көн түләүле ял отпускына хокуклы. Еллык отпуск беренче чиратта майдан сентябрьгә кадәр алына. Ял каникулларының минималь хокукы елына 24 көн, тулы вакытлы эшкә нигезләнеп. Эшчеләр ял иткән отпуск күләме һәм эштән кайчан ял итү турында үз эш бирүчеләре белән киңәшләшәләр.
Эш бирүчеләр, ким дигәндә, хезмәт хакының 10,17% -ын һәрбер хезмәткәр исемендә теркәлгән аерым банк счетына кертәләр. Бу сумма хезмәт хакын алмаштыра, эшче ял вакытында отпуск аркасында ял итә. Әгәр дә эшче тулысынча финансланган ял отпусклары өчен бу счетта җитәрлек күләмдә тупланмаган булса, аларга әле дә минимум 24 көнлек отпуск алырга рөхсәт ителә, өлеше түләүсез ял каникуллары.
Әгәр дә эшче җәйге каникулда булганда авырса, авыру көннәр ял көне дип саналмый һәм хезмәткәр хокуклы көннәр саныннан алынмый. Әгәр ял каникул вакытында авыру килеп чыкса, хезмәткәр эшкә кайткач, табиб, сәламәтлек клиникасы яки больницадан сәламәтлек турында таныклык бирергә тиеш. Хезмәтче киләсе көннең 31 маена кадәр булган мондый вакыйга аркасында калган көннәрен кулланырга тиеш.
Эш вакыты һәм милли бәйрәмнәр
Эш вакыты конкрет законнар белән көйләнә. Бу эшчеләргә билгеле ял вакытларына, ашау һәм кофе тәнәфесләренә, законлы бәйрәмнәргә хокук бирә.
Эш вакытында авыру отпуск
Әгәр дә сез авыру аркасында эшкә бара алмасагыз, сезнең түләүле авыру отпускына билгеле хокукларыгыз бар. Түләүле авыру отпускына ия булу өчен, сез бер үк эш бирүче белән ким дигәндә бер ай эшләгән булырга тиеш. Эшкә урнашкан һәр өстәмә ай белән, хезмәткәрләр өстәмә түләүле авыру отпускларын ала. Гадәттә, сез ай саен ике түләүле авыру отпускына хокуклы. Хезмәт базарындагы эшнең төрле өлкәләре арасында төрле, ләкин коллектив хезмәт хакы килешүләрендә яхшы документлаштырылган.
Әгәр дә эшче эштә булмаса, авыру яки авария аркасында, түләүле отпуск / хезмәт хакы алу хокукыннан озаграк вакыт эчендә, алар союзның авыру отпуск фондыннан көн саен түләү өчен гариза яза алалар.
Авыру яки авария өчен компенсация
Авыру вакытында яки бәхетсезлек очрагы аркасында керем алырга хокуклы булмаган кешеләр көндәлек авыру ялы түләүләрен алырга хокуклы була алалар.
Хезмәткәр түбәндәге шартларны үтәргә тиеш:
- Исландиядә иминиятләштерелгән булыгыз.
- Кимендә 21 көн рәттән тулысынча эшкә яраксыз булу (эшкә яраксызлык табиб тарафыннан расланган).
- Эшләрен ташлаганнар яки укуларында тоткарлыклар кичергәннәр.
- Хезмәт хакыннан керем алудан туктадым (әгәр бар икән).
- 16 яшь яки аннан өлкәнрәк булыгыз.
Электрон гариза The Iceland Health Insurance сайтындагы хокуклар порталында бар.
Шулай ук сез авыру пособиесе өчен гариза (DOC документы) тутырып , аны The Iceland Health Insurance оешмасына яки башкаладан читтәге район комиссарлары вәкиленә кире кайтара аласыз.
Исландия сәламәтлек иминияте буенча авыру ялы өчен түләү күләме милли яшәү минимумына туры килми. Шулай ук профсоюзыгыздан түләүләр һәм муниципалитетыгыздан финанс ярдәме алу хокукыгызны да тикшерегез.
Авыру пособиеләре турында күбрәк мәгълүматны island.is сайтында укыгыз
Исегездә тотыгыз:
- Авыру буенча пособиеләр Дәүләт социаль яклау институтыннан алынган реабилитация пенсиясе белән бер үк чорда түләнми.
- Авыру пособиеләре Исландия сәламәтлек иминиятләштерүеннән бәхетсезлек очраклары пособиеләре белән бер үк чорда түләнми.
- Авыру пособиеләре декрет/әтилек ялы фондыннан түләүләр белән бер үк вакытта түләнми.
- Авыру пособиеләре Хезмәт идарәсеннән эшсезлек пособиеләре белән бер үк вакытта түләнми. Шулай да, эшсезлек пособиеләре авыру аркасында юкка чыгарылган очракта, авыру пособиесенә хокук булырга мөмкин.
Авыру яки авариядән соң реабилитация пенсиясе
Реабилитация пенсиясе авыру яки бәхетсезлек очрагы аркасында эшли алмаган һәм хезмәт базарына кайту максатыннан реабилитация программасында булган кешеләр өчен тәгаенләнгән. Реабилитация пенсиясенә хокуклы булуның төп шарты - эшкә кайту сәләтен торгызу максатыннан, белгеч күзәтүе астында билгеләнгән реабилитация программасында катнашу.
Реабилитация пенсиясе турында тулырак мәгълүматны Социаль иминият идарәсе сайтында таба аласыз.
Хезмәт хакы
Хезмәт хакын түләү пейслипта документлаштырылырга тиеш. Түләү күләме түләнгән сумманы, алынган хезмәт хакын исәпләү өчен кулланылган формуланы, һәм хезмәт хакына чыгарылган яки өстәлгән суммаларны ачык күрсәтергә тиеш.
Хезмәтче салым түләүләре, отпуск түләүләре, өстәмә түләү, түләнмәгән отпуск, социаль страховка түләүләре һәм хезмәт хакына тәэсир итә торган башка элементлар турында мәгълүматны күрә ала.
Салым
Билгесез эш
Кайвакыт кешеләрдән салым максатларында эшләгән эшләрен игълан итмәскә сорала. Бу "игълан ителмәгән эш" дип атала. Ачыкланмаган эш - хакимияткә игълан ителмәгән түләүле чараларны аңлата. Ачыкланмаган эш законсыз, һәм ул җәмгыятькә дә, анда катнашучы кешеләргә дә тискәре йогынты ясый. Ачыкланмаган эшне башкарган кешеләрнең бүтән эшчеләр белән бер үк хокуклары юк, шуңа күрә эш игълан итмәү нәтиҗәләрен белү мөһим.
Салымнан качу дип классификацияләнгән игълан ителмәгән эш өчен штрафлар бар. Бу шулай ук коллектив хезмәт хакы килешүләре буенча хезмәт хакы түләнмәүгә китерергә мөмкин. Бу шулай ук эш бирүченең түләнмәгән хезмәт хакын таләп итүен кыенлаштыра.
Кайбер кешеләр моны ике як өчен дә бенефициар вариант итеп күрергә мөмкин - эш бирүче түбән хезмәт хакы түли, һәм хезмәткәр салым түләмичә югарырак хезмәт хакы ала. Ләкин, хезмәткәрләр пенсия, эшсезлек, ял һәм башкалар кебек мөһим эшче хокукларын ала алмыйлар. Алар шулай ук авария яки авыру булганда иминләштерелмәгән.
Игълан ителмәгән эш илгә кагыла, чөнки ил дәүләт хезмәтләрен башкару һәм гражданнарына хезмәт күрсәтү өчен аз салым ала.
Исландия Хезмәт Конфедерациясе (ASÍ)
ASIÍ роле - мәшгульлек, социаль, мәгариф, әйләнә-тирә мохит һәм хезмәт базары мәсьәләләре өлкәләрендә сәясәтне координацияләү аша җитәкчелек итү аша аның составындагы федерацияләрнең, профсоюзларның һәм эшчеләрнең мәнфәгатьләрен яклау.
Конфедерация хезмәт базарындагы гомуми эшчеләрнең 46 профсоюзыннан тора (мәсәлән, офис һәм ваклап сату эшчеләре, диңгезчеләр, төзелеш һәм сәнәгать эшчеләре, электриклар һәм шәхси сектордагы һәм дәүләт секторының бер өлешендәге башка төрле һөнәр ияләре.)
Исландиядәге эш хокукларыгыз турында күбрәк белер өчен ASI (Исландия Хезмәт Конфедерациясе) тарафыннан чыгарылган бу брошюраны карагыз.
Файдалы сылтамалар
- Эш базарына керү - island.is
- Исландия Хезмәт Конфедерациясе (ASÍ)
- Хезмәт куркынычсызлыгы һәм сәламәтлек белән идарә итү
- Хезмәт сату - Тәрбияви видео
- Исландиядә эш - Исландия офисы
Хезмәткәрләргә карата дискриминация эш мохитенең гадәти өлеше түгел