Эшчеләрнең хокуклары

• Хезмәт хакы коллектив хезмәт хакы килешүләренә туры килергә тиеш.
• Эш вакыты закон һәм коллектив килешүләр рөхсәт иткән эш сәгатеннән озын булырга тиеш түгел.
• Түләүле отпускның төрле формалары шулай ук законнар һәм коллектив килешүләр нигезендә булырга тиеш.
• Хезмәт хакы авыру яки җәрәхәтләр отпускында түләнергә тиеш, һәм хезмәт хакы түләнгәндә хезмәт хакы алырга тиеш.
• Эш бирүчеләр барлык хезмәт хакы өчен салым түләргә тиеш, һәм тиешле пенсия фондларына һәм эшчеләр профсоюзларына тиешле процент түләргә тиеш.
• Эшсезлек буенча ташламалар һәм башка финанс ярдәм бар, һәм эшчеләр авыру яки авариядән соң компенсация һәм реабилитация пенсиясенә мөрәҗәгать итә алалар.

Монда үз хокукларыгыз һәм бурычларыгыз турында күбрәк белегез.

Исландия Хезмәт Конфедерациясе (ASÍ) Исландиянең хезмәт базарында яңа булган кешеләр өчен бик эчтәлекле сайт эшли. Сайт күп телләрдә.

Сайтта, мәсәлән, хезмәт базарындагы кешеләрнең төп хокуклары, союзны ничек табу турында күрсәтмәләр, хезмәт хакы слайдлары ничек урнаштырылганы һәм Исландиядә эшләүчеләр өчен файдалы сылтамалар бар.

Сайттан ASÍ-ка сораулар җибәрү мөмкин, өстен булса аноним.

Монда сез файдалы мәгълүмат белән тулы күп телләрдә брошюраны (PDF) таба аласыз: Исландиядә эшләү?

Хезмәт базарында тигез мөнәсәбәт турындагы закон. 86/2018 хезмәт базарындагы барлык дискриминацияне ачыктан-ачык тыя. Законнар расаның, этник чыгышы, дин, тормыш позициясе, инвалидлык, эш көченең кимүе, яшь, сексуаль ориентация, җенес үзенчәлеге, җенесле белдерү яки сексуальлек нигезендә дискриминациянең барлык төрләрен тыя.

Законнар турыдан-туры Европа Парламентының 2000/78 / EC Директивасына һәм хезмәт базарында һәм икътисадта тигез мөгамәлә итү буенча гомуми кагыйдәләр Советына бәйле.

Хезмәт базарында дискриминациягә ачык тыюны билгеләү аша, без Исландиянең хезмәт базарында актив катнашу һәм социаль изоляция формаларын булдырмау өчен тигез мөмкинлек бирә алабыз. Моннан тыш, мондый законнарның максаты - Исландия җәмгыятендә тамырланган раса казанышларының дәвамлы булуыннан саклану.

Гомуми кагыйдә - балалар эшләмәскә мөмкин. Мәҗбүри белем алган балалар җиңел эштә генә эшкә урнашырга мөмкин. Унөч яшькә кадәрге балалар мәдәни һәм сәнгать чараларында, спорт һәм реклама эшендә һәм хезмәт куркынычсызлыгы һәм сәламәтлек саклау идарәсе рөхсәте белән генә катнаша ала.

13-14 яшьтәге балалар куркыныч яисә физик яктан авыр дип саналмаган җиңел эштә эшкә урнашырга мөмкин. 15-17 яшьтәгеләр мәктәп каникуллары вакытында көненә сигез сәгатькә (атнага кырык сәгать) эшләргә мөмкин. Балалар һәм яшь олылар төнлә эшләмәскә мөмкин.

Барлык хезмәт хакы алучылар ял елында (1 майдан 30 апрельгә кадәр) тулы вакытлы эшнең һәр ае өчен якынча ике көн түләүле ял отпускына хокуклы. Еллык отпуск беренче чиратта майдан сентябрьгә кадәр алына. Ял каникулларының минималь хокукы елына 24 көн, тулы вакытлы эшкә нигезләнеп. Эшчеләр ял иткән отпуск күләме һәм эштән кайчан ял итү турында үз эш бирүчеләре белән киңәшләшәләр.

Эш бирүчеләр, ким дигәндә, хезмәт хакының 10,17% -ын һәрбер хезмәткәр исемендә теркәлгән аерым банк счетына кертәләр. Бу сумма хезмәт хакы ял вакытында отпуск аркасында эштән киткәч, күпчелекне җәйдә ала. Әгәр дә эшче тулысынча финансланган ял отпусклары өчен бу счетта җитәрлек күләмдә тупланмаган булса, аларга әле дә минимум 24 көнлек отпуск алырга рөхсәт ителә, өлеше түләүсез ял каникуллары.

Әгәр дә эшче җәйге каникулда булганда авырса, авыру көннәр ял көне дип саналмый һәм хезмәткәр хокуклы көннәр саныннан алынмый. Әгәр ял каникул вакытында авыру килеп чыкса, хезмәткәр эшкә кайткач, табиб, сәламәтлек клиникасы яки больницадан сәламәтлек турында таныклык бирергә тиеш. Хезмәтче киләсе елны 31 майга кадәр булган мондый вакыйга аркасында калган көннәрен кулланырга тиеш.

Эш вакыты конкрет законнар белән көйләнә. Бу эшчеләргә билгеле ял вакытларына, ашау һәм кофе тәнәфесләренә, законлы каникулларга хокук бирә.

Әгәр дә сез авыру аркасында эшкә бара алмасагыз, сезнең түләүле авыру отпускына билгеле хокукларыгыз бар. Түләүле авыру отпускына ия булу өчен, сез бер үк эш бирүче белән ким дигәндә бер ай эшләгән булырга тиеш. Эшкә урнашкан һәр өстәмә ай белән, хезмәткәрләр өстәмә түләүле авыру отпускларын ала. Гадәттә, сез ай саен ике түләүле авыру отпускына хокуклы. Хезмәт базарындагы эшнең төрле өлкәләре арасында төрле, ләкин коллектив хезмәт хакы килешүләрендә яхшы документлаштырылган.

Әгәр дә эшче эштә булмаса, авыру яки авария аркасында, түләүле отпуск / хезмәт хакы алу хокукыннан озаграк вакыт эчендә, алар союзның авыру отпуск фондыннан көн саен түләү өчен гариза яза алалар.

Авыру вакытында яки авария аркасында бернинди керемгә дә хокукы булмаган кешеләр авыру өчен көндәлек түләүләргә хокуклы.

Хезмәткәргә түбәндәге шартларны үтәргә кирәк:

• Исландиядә иминләштерегез.
• Минимум 21 көн дәвамында бөтенләй инвалид булыгыз (табиб раслаган сәләтсезлек).
• Эшләрен ташлагыз яки укуда тоткарлыклар кичерегез.
• Хезмәт хакы керемен алудан туктадыгыз (бар икән).
• 16 яшь яки аннан олырак булыгыз.

Электрон кушымта хокуклар порталында Исландия сәламәтлек страховкасы сайтында бар.

Сез шулай ук авыру өстенлекләре өчен гариза тутыра аласыз һәм аны Исландия медицина страховкасына яки башкала читендәге район комиссарлары вәкиленә кире кайтара аласыз.

Исландия медицина страховкасыннан авыру отпусклары күләме яшәү дәрәҗәсенә туры килми. Сез шулай ук союздан түләүләргә хокукыгызны һәм муниципалитетның финанс ярдәмен тикшерегез.

Island.is сайтында авыруларның файдасы турында күбрәк укыгыз

Исегездә тотыгыз:

• Авыру өчен ташламалар Дәүләт социаль яклау институтыннан реабилитация пенсиясе белән бер үк вакытта түләнми.
• Авыру өстенлекләре Исландия сәламәтлек страховкасыннан авария өстенлекләре белән бер үк вакытта түләнми.
• Авыру өстенлекләре бала тудыру / бала тудыру фонды түләүләренә параллель түләнми.
• Авыру өчен ташламалар Хезмәт дирекциясеннән эшсезлек буенча ташламалар белән параллель түләнми. Ләкин, авыру аркасында эшсезлек буенча ташламалар юкка чыгарылса, авыру өстенлекләренә хокук булырга мөмкин.

Реабилитация пенсиясе авыру яки авария аркасында эшли алмаган һәм хезмәт базарына кире кайту максатыннан реабилитация программасында булган кешеләр өчен. Реабилитация пенсиясенә лаек булуның төп шарты - эшкә кире кайту сәләтен яңадан торгызу максатыннан, профессионал күзәтүе астында билгеләнгән реабилитация программасында катнашу.

Сез социаль страховка идарәсе сайтында реабилитация пенсиясе турында күбрәк мәгълүмат таба аласыз. Сез бу форма аша мәгълүмат сорый аласыз.

Хезмәт хакын түләү пейслипта документлаштырылырга тиеш. Түләү күләме түләнгән сумманы, алынган хезмәт хакын исәпләү өчен кулланылган формуланы, һәм хезмәт хакына чыгарылган яки өстәлгән суммаларны ачык күрсәтергә тиеш.

Хезмәтче салым түләүләре, отпуск түләүләре, өстәмә түләү, түләнмәгән отпуск, социаль страховка түләүләре һәм хезмәт хакына тәэсир итә торган башка элементлар турында мәгълүматны күрә ала.

Монда Исландиядәге салымнар, салым пособиеләре, салым картасы, салым декларацияләре һәм башка салым белән бәйле сорауларны табып була.

Кайвакыт кешеләрдән салым максатларында эшләгән эшләрен игълан итмәскә сорала. Бу "игълан ителмәгән эш" дип атала. Ачыкланмаган эш - хакимияткә игълан ителмәгән түләүле чараларны аңлата. Ачыкланмаган эш законсыз, һәм ул җәмгыятькә дә, анда катнашучы кешеләргә дә тискәре йогынты ясый. Ачыкланмаган эшне башкарган кешеләрнең башка эшчеләр белән бер үк хокуклары юк, шуңа күрә эш игълан итмәү нәтиҗәләрен белү мөһим.

Салымнан качу дип классификацияләнгән игълан ителмәгән эш өчен штрафлар бар. Бу шулай ук коллектив хезмәт хакы килешүләре буенча хезмәт хакы түләнмәүгә китерергә мөмкин. Бу шулай ук эш бирүченең түләнмәгән хезмәт хакын таләп итүен кыенлаштыра.

Кайбер кешеләр моны ике як өчен дә файда алучы вариант итеп күрергә мөмкин - эш бирүче түбән хезмәт хакы түли, һәм хезмәткәр салым түләмичә югарырак хезмәт хакы ала. Ләкин, хезмәткәрләр пенсия, эшсезлек буенча пособие, каникул һ.б. кебек мөһим эшче хокукларын ала алмыйлар. Алар шулай ук авария яки авыру булганда иминләштерелмәгән.

Игълан ителмәгән эш илгә тәэсир итә, чөнки ил дәүләт хезмәтләрен башкару һәм гражданнарына хезмәт күрсәтү өчен аз салым ала.

ASÍ роле - оешма, профсоюзлар, эшчеләр мәнфәгатьләрен пропагандалау, эш белән тәэмин итү, социаль, мәгариф, әйләнә-тирә мохит һәм хезмәт базары өлкәсендәге политиканы координацияләү аша лидерлык тәэмин итү.

Конфедерация хезмәт базарындагы гомуми эшчеләрнең 46 профсоюзыннан тора. (Мәсәлән, офис һәм ваклап сату эшчеләре, диңгезчеләр, төзелеш һәм сәнәгать эшчеләре, электр эшчеләре, һәм шәхси секторда һәм дәүләт секторында төрле һөнәрләр.)

ASÍ турында

Исландия Хезмәт Законы

Исландия хезмәт базары

Исландиядә сезнең эш хокукларыгыз турында күбрәк белү өчен ASÍ (Исландия Хезмәт Конфедерациясе) ясаган бу брошюраны карагыз.